Część licealistów zaraz po egzaminach maturalnych decyduje się na rozpoczęcie poszukiwań pracy. Niektórzy z nich chcą, aby była to praca wakacyjna, inni szukają etatu na dłuższy okres czasu. Dzięki temu ich staż pracy zaczyna rosnąć od tego momentu. Co natomiast z tymi, którzy decydują się na rozpoczęcie nauki na wyższej uczelni? Oni również dzięki kontynuacji nauki również zdobywają staż pracy. Po ukończeniu uczelni zyskają kilka dodatkowych lat już na starcie. Jak to natomiast wygląda w przypadku studiów dziennych, zaocznych i wieczorowych?
Czy studia zaoczne liczą się do lat pracy? Absolwenci uczelni wyższych w wymiarze studiów dziennych w chwili ukończenia studiów nabywają prawo do 8 lat stażu pracy – czy jest różnica między studiami zaocznymi i wieczorowymi a dziennymi? Nie ma. Każdy absolwent wyższej uczelni otrzymuje takie samo prawo do takiej samej ilości lat pracy w momencie ukończenia studiów.
Dlaczego staż pracy ma znaczenie dla absolwenta uczelni wyższej w momencie podjęcia zatrudnienia?
Dzięki ukończonym studiom zyskujemy prawo do 8 lat wliczanych w staż pracy. Zaczynając pracę na etacie mamy prawo do 20 dni urlopu. Każdy pracownik w momencie przekroczenia progu 10 lat stażu pracy uzyskuje prawo do urlopu w wymiarze 26 dni urlopowych płatnych w roku. Różnica na pierwszy rzut oka nie wydaje się aż tak duża, jednak 6 dodatkowych dni roboczych w ciągu roku to naprawdę sporo. Zakładając, że pracownik wyraził chęć skorzystania ze swoich dni wolnych i wyjeżdża na tydzień od poniedziałku do niedzieli, co równa się 7 dniom, zaledwie 5 z nich to dni robocze i o tyle dni pracownikowi zostanie pomniejszona jego pula urlopu u pracodawcy.
A co z absolwentem, który jednocześnie studiował zaocznie i pracował?
Sprawa w tym przypadku jest rozpatrywana indywidualnie. Taki pracownik nadal zachowuje swoje prawo do doliczania dodatkowych 8 dni urlopu w ciągu roku, jednak może z tego prawa zrezygnować i wyrazić chęć na doliczenie jego lat pracy do stażu. Wybiera się zawsze korzystniejszą dla pracownika opcję. Zakładając, że studia trwały 5 lat i w czasie ich trwania pracownik pracował w wymiarze pełnego etatu na umowie o pracę całe 5 lat – korzystniejszym dla niego będzie doliczenie stażu lat pracy.
Dlaczego tak się dzieje? Ponieważ naliczane mu są lata pracy oraz dodatkowo lata pracy za ukończenie szkoły średniej. Absolwent szkoły średniej otrzymuje prawo do lat pracy w wymiarze 4 lat. W łatwy sposób można zatem policzyć, że 4 lata za ukończoną szkołę średnią plus 5 lat stażu pracy daje 9 lat stażu pracy i jest to opcja korzystniejsza dla pracownika. Dzięki tym wprowadzonym zmianom do naliczania stażu pracy pracownik zyskał dodatkowy rok do stażu i aby uzyskać prawo do 26 dni urlopowych płatnych w ciągu roku został mu tylko jeden rok do przepracowania.
Czy ma to jakiekolwiek znaczenie w przypadku umowy o dzieło lub umowy zlecenie? Niestety nie ma. Taki rodzaj umów nie uprawnia pracownika do doliczania mu dodatkowych lat pracy. Zatem, jeśli pracownik studiował zaocznie przez 5 lat i 5 lat pracował w tym czasie, ale nie był związany z pracodawcą umową o pracę a jedynie umową zlecenie (lub umową o dzieło) dolicza się mu 8 lat przysługujące z tytułu ukończenia wyższej uczelni. Staż pracy za pracę na w/w umowach nie przysługuje.
W przypadku pracownika, który ukończył wyższą uczelnię i prowadził działalność gospodarczą, również bierze się po uwagę jedynie ukończoną szkołę. Działalność gospodarcza nie wlicza się do stażu pracy.
Obliczenia dotyczące pracownika po ukończonej wyższej uczelni i stażu pracy (5 lat na umowę o pracę) ulegną zmianie jeśli pracownik ukończył inną szkołę średnią niż liceum ogólnokształcące. W przypadku, kiedy pracownik ukończył szkołę średnią zawodową lub szkołę średnią zasadniczą równorzędna szkołom zawodowym będzie to 5 lat.
Może się również zdarzyć, że pracownik ukończył wyższą uczelnie, ale zanim rozpoczął studia był absolwentem szkoły policealnej zawodowej. Szkoła policealna uprawnia uprawnia pracownika do doliczenia stażu pracy w wymiarze 6 lat. W takim przypadku, kiedy pracownik ukończył szkołę policealną, następnie rozpoczął naukę zaoczną w szkole wyższej i równocześnie pracował na umowie o pracę przez okres 5 lat, najkorzystniejszą opcją dla niego będzie doliczenie lat pracy przysługujących za ukończenie szkoły policealnej i stażu pracy podczas studiów, co da łącznie 11 lat. Taki pracownik nabywa prawo do urlopu w wymiarze 26 dni w ciągu roku.
Istotnym jest również, że staż pracy za ukończone szkoły nie sumuje się.
